Sabah Gazetesi’nde yer alan habere göre, İş Kanunu’nda yer alan bazı kritik detaylar emeklilik yaşı (EYT) olanlar için emekliliğin kapısını aralayabilir. Primleri ödenmeyenler için 3 başlıkta dava açma seçeneği bulunmaktadır. Buna göre, 8 Eylül 1999 tarihine kadar giriş yapmış ancak primleri ödenmemiş olanlar hakkında dava kapısı açıktır.
“Çırak, stajyer” olmadan işe giriş tarihi bu statü ile gösteriliyorsa veya işe Eylül 1999’dan önce başlanmış ancak sigortalılık 2000 yılından sonra yapılmışsa zamanaşımı işlemez ve dava açılabilir.
İşyerinde en az bir sigortalı çalışanın beyanı ile dava kazanılabilir. Hizmet tespit davaları yaklaşık 2 ayda sonuçlandırılmaktadır. Sigorta yapılıp primlerin ödenmemesi veya müfettiş muayenesi ile belgelenmesi hallerinde hak kaybı mühlet işlemez.
Bunlara ek olarak sigortasız çalıştırıldığı işyerinde sonradan sigortalanan işçiler için 5 yıllık süreye bakılmaksızın gerçek tescil davası için başvuru yapılabilmektedir.
Kuruma başvuru yapılabilir.
Örneğin bir kişi 1998 yılında işe başlamışsa ve SGK’ya sigorta bildirimi yapılmış ancak aynı işyerinde ilk prim ödemesi 2000 yılında başlamışsa kuruma başvuru yapılarak sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesi talep edilebilir. .
Olumsuz cevap verilmesi durumunda hizmet tespit davası açılabilir. Emekli maaşının ödenmesini sağlayacak bazı kritik detaylarla ilgili sorulan soruların cevapları şöyle:
Sigortasız yıllarca dava açma süreci nasıl işliyor?
Sigortalılığın başlangıç tarihi, kuruma kayıtlı kişinin ilk işe giriş beyannamesinde yazan tarihtir. Bir işyerinde 2 yıl sigortasız çalıştıktan sonra işten çıkarılan işçi için beş yıllık indirim süresi işten ayrıldığı günden itibaren başlar.
Öte yandan sigortalı olup 2 yıl sigortasız çalıştırıldıktan sonra 10 yıl daha çalışan kişi 2022 yılında işinden ayrılırsa 2027 yılı sonuna kadar sigortasız çalıştığı süre için dava açabilecek. Kesintisiz çalışmanın sona erdiği yılın sonu başlangıç sayılır.
Sigorta girişimim 1997 olmasına rağmen prim başlangıcım 2001 görünüyor. Hizmet tespiti için dava açma hakkım var mı?
Çalıştığı halde SGK’ya bildirilmeyen veya geç bildirilen davayı açarak EYT’ye üye olabilir. 1997’de işe girdiyseniz, ancak ikramiye almadıysanız ve patronunuz tarafından sıfır gün olarak işten çıkarıldıysanız, haklarınızı iki şekilde talep edebilirsiniz.
İlk adımda SGK’ya başvurarak sigorta başlangıç tarihinin düzeltilmesini talep edebilirsiniz. Olumsuz yanıt alınırsa hizmet davası açılabilir. İşyerinde en az bir sigortalınız varsa iki şahit göstermeniz davayı kazanmanızı kolaylaştıracaktır. 5 yıl zamanaşımı süresi olmayacak.
Bazı hukuk firmaları sigorta girişini 8 Eylül 1999’a kadar geri çekeceklerini iddia ediyor. Bu mümkün mü?
Son dönemde geriye dönük sigorta kaydı yaptırabileceğini iddia eden hukuk bürolarına karşı dikkatli olmakta fayda var. Bu örgütlü avukatlar, “Dosyanızı alacağız. Şirket var, orada dilekçe vereceksiniz, işlemleriniz geciktiği için işlemlerinizi takip edeceğiz, 8 Eylül’den önce işe başladığınızı size göstereceğiz,” gibi sözler veriyorlar. 1999″.
Bakanlık bu kapsamda yapılacak başvuruları risk kümesinde ayrıca değerlendirecek. Bu tür organize işler kapsamındaki başvurular dikkate alınmayacaktır.
Aynı işyerine birden fazla girip çıkanların başvuru süresi ne zaman başlar?
Hizmet tespiti davası, kişinin kendisi veya ölümü hâlinde mirasçıları tarafından açılabilir. Hizmetin tespiti için işyerinde hizmetin verildiği yılın sonundan başlamak üzere beş yıl içinde mahkemeye başvurulabilir.
Aynı işyerine birden fazla girip çıkanların dava açma süresi, işten ilk ayrıldıkları tarihte başlar. Sigortalının ölümü halinde mirasçılar, sigortalının ölüm tarihinden itibaren dava açabilirler.
Dava kaç ay sürer, mahkeme lehime karar verirse EYT kapsamında olabilir miyim?
Muhakeme usulüne göre yaklaşık iki ayda sonuçlanıyor. Kararın yüksek mahkemeye intikal etmesi halinde gerekçeli karar bir ay içinde tebliğ edilir. İş Kanunu’nda öngörülen zorunlu arabuluculuk kapsamı dışındadır.
Hizmet tespiti davası açılmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu yoktur. Bu durumda sonuçlar katılaşmadan icra edilemeyecek kararlardır.
Çalıştığım yıllara ait bordro değil de hesap fişi olması 5 yıllık zamanaşımına engel olur mu?
Belgelerde olduğu gibi sigorta müfettiş raporu ile iş tespit edilirse diskalifiye süresinin geçtiği söylenemez.
Yargıtay kararına göre aylık sigorta prim beyannamesi, dört aylık sigorta prim bordrosu, sigortalı hesap pusulası gibi belgeleri ibraz edenlere herhangi bir süre sınırlaması getirilmedi.
Kararda bu belgelerden birinin patron tarafından verilmesi halinde, kurumun işçinin yaptığı işten haberdar olduğu kabul ediliyor. Bu durumda hizmet tespiti davası için bir sürenin varlığından söz edilemeyeceği belirtilmektedir.
